Veelgestelde vragen Psychotherapie traject

in verband met de erkenning en de procedure

• Wat is het verschil tussen een psychotherapeut en een systeemtherapeut?

De opleiding systeemtheoretische psychotherapie is ingericht conform de Belgische criteria voor een psychotherapieopleiding. Deze criteria worden ondersteund door de Belgische Vereniging voor Relatie en Gezinstherapie en Systeemcounseling (BVRGS) en door de European Family Therapy Association (EFTA). In België, net zoals in vele andere landen van Europa, is een psychotherapieopleiding altijd gekoppeld aan een specifiek therapiemodel. Je kiest dus je psychotherapieopleiding in een bepaalde richting, bijvoorbeeld een in de analytische psychotherapie, of in gedragstherapie of systeemtherapie. Dat betekent dat systeemtherapie en psychotherapie in België niet onderscheiden worden. In Nederland is dit echter wel het geval. Daar is de psychotherapieopleiding een brede opleiding waarin men verschillende therapiemodellen krijgt aangereikt. Systeemtherapie is ondergebracht in een specialistische vereniging, namelijk de Nederlandse Vereniging voor Relatie en Gezinstherapie (NVRG). Deze vereniging heeft haar eigen erkende opleidingstrajecten, opleidingscriteria en toelatingsvoorwaarden. Het aantal uren opleiding van een NVRG traject is minder dan van een (Belgische) psychotherapieopleiding.

• Wordt de opleiding in zijn geheel erkend door de Nederlandse Vereniging voor Relatie en Gezinstherapie (NVRG)?

Europese landen verschillen wat betreft de organisatie en inhoud van opleidingen. De Belgische Vereniging voor Relatie en Gezinstherapie en Systeemcounseling (BVRGS) heeft echter samenwerkingsafspraken gemaakt met de Nederlandse Vereniging voor Relatie en Gezinstherapie (NVRG). Deze betreffen ondermeer de erkenning van elkaars leden. Dit betekent dat deelnemers die onze opleiding met goed gevolg hebben afgelegd en die voldoen aan de toelatingscriteria van de BVRGS zich lid kunnen maken van de BVRGS en daarmee ook van de NVRG. Daarnaast is onze psychotherapieopleiding ook erkend door de NVRG. Deelnemers aan de psychotherapieopleiding kunnen zich ook rechtstreeks lid maken van de NVRG. In dit geval moeten deelnemers voldoen aan de toelatingsvoorwaarden van de NVRG. Zij moeten eveneens 25 sessies leertherapie buiten de opleiding volgen. Dit heeft te maken met een verschil in opleidingsvoorwaarden tussen de BVRGS en de NVRG.

• Wat zijn de voordelen van een erkenning door de Belgische Vereniging voor Relatie en Gezinstherapie en Systeeminterventie (BVRGS)?

Je aansluiten bij een beroepsvereniging biedt tal van voordelen. De Belgische Vereniging voor Relatie en Gezinstherapie en Systeemcounseling (BVRGS) bewaakt de kwaliteit van opleidingen in ons vak, erkent supervisors en opleiders. Daarnaast staat ze borg voor de kwaliteit en professionaliteit van haar leden. Ondermeer door het organiseren van studiedagen, het stimuleren van wetenschappelijke activiteiten, het bewaken van de deontologische code. Leden krijgen korting bij studiedagen die door de BVRGS of in samenwerking met de BVRGS worden georganiseerd. Zij krijgen gratis het vaktijdschrift Systeemtherapie en kunnen korting krijgen op andere tijdschriften. Verder kunnen zij een aanvraag indienen voor vergoeding of compensatie bij het wetenschappelijk fonds van de BVRGS en kunnen zij hun praktijk aankondigen via de BVRGS-website. Het is ook mogelijk om ethische dilemma’s en deontologische vragen voor te leggen. De BVRGS maakt zich sterk voor de erkenning van psychotherapie en van systeemtherapeuten door de overheid, mutualiteiten en werkgevers. Het lidmaatschap van de BVRGS geeft toegang tot de terugbetalingsregeling van sommige mutualiteiten.

• Wat zijn de voordelen van een erkenning door beroepsverenigingen en -instellingen?

Lidmaatschap van een beroepsvereniging heeft verschillende voordelen. Naast erkenning van de kwaliteit van de aangesloten leden bieden sommige verenigingen een collectieve beroepsaansprakelijkheidsverzekering of maken zij vergoeding van consulten door ziektekostenverzekeraars mogelijk. Veel leden maken ook gebruik van de door beroepsverenigingen geboden promotie-, netwerk- en nascholingsmogelijkheden.

• Welke diploma ’s of kwalificaties moet je hebben om toegelaten te kunnen worden?

De opleiding Systeemtheoretische Psychotherapie is erkend door de Belgische Vereniging voor Relatie Gezinstherapie en Systeemcounseling (BVRGS) en conformeert zich aan de toelatingscriteria van deze beroepsvereniging. Voor precieze details betreffende de voorwaarden met betrekking tot diploma’s en vooropleidingen kan je het best de website van de BVRGS raadplegen: www.bvrgs.be.

Voor al degenen die het NVRG lidmaatschap ambiëren, geldt dat zij of moeten voldoen aan de toelatingsvoorwaarden van de BVRGS of aan de toelatingsvoorwaarden van de NVRG. Wanneer je niet voldoet aan de BVRGS opleidingcriteria en wel aan de NVRG criteria kun je je enkel rechtstreeks lid maken van de NVRG (zie ook vraag: ‘Wordt de opleiding in zijn geheel erkend door de Nederlandse Vereniging voor Relatie en Gezinstherapie (NVRG)?’. Voor informatie over de vereisten van de NVRG met betrekking tot diploma’s en vooropleidingen, zie www.nvrg.nl.

Wanneer het onduidelijk is of je voortraject voldoet, kan de hoofdopleider je vragen een toetsingsverzoek voor te leggen aan de BVRGS of de NVRG.

• Kan je de noodzakelijke vooropleidingen ook aan de Interactie-Academie volgen?

Dat is mogelijk. Zo wordt de aanvullende cursus Ontwikkelingspsychologie van ons instituut erkend door zowel de Belgische Vereniging voor Relatie en Gezinstherapie en Systeemcounseling (BVRGS) als de Nederlandse Vereniging voor Relatie en Gezinstherapie (NVRG).

De tweejarige opleiding Ontwikkelingsbegeleiding, ouderbegeleiding en opvoedingsondersteuning (GOOB) en Toegepaste begeleidingsmethoden en multisystemisch werken (OTB) zijn erkend door de NVRG als Voortgezette Opleiding inclusief ontwikkelingspsychologie en psychopathologie. De eenjarige opleiding Procesgericht en systeemtheoretisch werken met individuen (OSIH) wordt door de NVRG erkend als een Voortgezette Opleiding.

• Mag je ook als vrijwilliger of als zelfstandige in bijberoep een psychotherapeutische praktijk voeren?

Als je werk niet voldoet aan de toelatingscriteria kan je overwegen om te werken als vrijwilliger of stagiair systeemtherapeut bij een tweede of derdelijnsinstelling in de geestelijke gezondheidszorg. Ook psychotherapeutisch werk als zelfstandige in bijberoep kan hiervoor in aanmerking komen. Deelnemers moeten kunnen aantonen dat ze werken met een psychotherapeutisch mandaat bij minimaal 5 cliënten of cliëntsystemen per week. In de praktijk komt dit neer op minimaal een dag in de week.

• Kan je dispensatie krijgen voor bepaalde opleidingsonderdelen?

De Opleiding Systeemtheoretische Psychotherapie is een vierjarige geïntegreerde opleiding. Dat wil zeggen dat alle deelnemers ook alle opleidingsonderdelen moeten doorlopen. Je start in een gesloten groep en gaat met elkaar een intensief leerproces aan. Dispensatie voor bepaalde opleidingsonderdelen is vanwege het groepsproces en de specifieke opbouw van de opleiding niet mogelijk.

• Hoeveel tijd investering vraagt de opleiding?

De opleiding vraagt een groot engagement. Er wordt van deelnemers verwacht dat ze in principe aanwezig zijn bij alle opleidingsdagen en dat ze het geleerde systematisch toepassen in hun eigen praktijk. Voor meer informatie betreffende aan en afwezigheden zie onze informatiebrochure.

Verder wordt er verwacht dat zij zich verdiepen in relevante literatuur. Er worden literatuurtoetsen gegeven bij diverse opleidingsonderdelen. Deelnemers leren reflecteren over hun eigen praktijk door het maken van video of audio-opnamen en door het maken van reflectieverslagen en (vanaf het derde jaar) door het bijwonen van intervisiebijeenkomsten. Zij maken ook een eindwerk.

De tijdsinvestering wordt geschat op een dag per week, naast de opleidingsdagen en de eigen praktijk.

• Hoe worden de kandidaten voor de psychotherapieopleiding geselecteerd?

De formele toelatingscriteria zijn een eerste selectieschijf. Uiteraard moet je vooropleiding in orde zijn. Maar ook je psychotherapeutisch mandaat is erg belangrijk. Al degenen die daaraan voldoen bij aanmelding of die kunnen aantonen dat ze als systeemtherapeut/psychotherapeut in opleiding kunnen starten, krijgen voorrang bij de selectie.

Een ander selectiecriterium is het hebben van voldoende praktijkervaring. Het is onze ervaring dat het niet erg zinvol is om een psychotherapieopleiding meteen na je studies te starten. Gewerkt hebben of werken in een team (en dus niet volledig solo) is ook een voordeel. En uiteraard speelt je motivatie en de mogelijkheid om tijd vrij te maken voor een vierjarige opleiding een rol bij dit afwegingsproces.

Naast deze selectiecriteria spelen ook groepsamenstellingcriteria een rol. Er wordt een groep samengesteld waarvan wij denken dat ze van elkaar kunnen leren. Een variatie in werkcontexten, achtergronden, disciplines, levens en werkervaring is daarbij onze leidraad.